In Nederland laait de discussie over goed of fout goud de laatste tijd flink op. Dat vuurtje is opgestookt door twee recente artikelen in de Volkskrant. Goed of fout is het verschil tussen goed en eerlijk gewonnen goud en in mijnen met slechte omstandigheden gewonnen goud. Helaas komt dat laatste nog het meeste voor, maar het goede goud wint terrein.
Veel fout goud wordt gewonnen in de vaak onveilige mijnschachten van landen als Kenia, Soedan en Mali. Daar vallen onder de mijnwerkers veel dodelijke slachtoffers. In de mijnschachten bestaat gevaar door kwik. Ook zijn er veel giftige stoffen rondom de goudmijnen, met als gevolg veel miskramen bij vrouwen en doodgeboren baby’s.
Een voorbeeld: elke trouwring levert zo’n 20 ton giftig afval. Er is veel ontbossing. Voor het winnen van 1 kilo goud, is 260.00 liter water nodig. Rondom de mijnen is veel politiegeweld.
De kleinschalige, ambachtelijke mijnbouw is vaak nóg gevaarlijker. Er zijn rond 20 miljoen gouddelvers, onder wie één miljoen kinderen. Het meeste geld gaat naar handelaren, smokkelaars en tussenpersonen. Dubai is daarbij een belangrijk handelscentrum met een omzet van 24 miljard euro. De goudprijs gaat van record naar record en is in 5 jaar tijd verdubbeld naar €72.000 per kilo. Slechts 7% van het gewonnen goud is bestemd voor technologische toepassingen in gehoorapparaten, pacemakers en mobiele telefoons.
Fairmined
Gelukkig is er de laatste jaren ook sprake van goed goud. Gewonnen in landen als Peru en Colombia. Met een keurmerk: fairmined. Dit goud is op ecologisch en humanitair verantwoorde wijze gewonnen. In de mijnen in Peru is er geen gevaar van kwik en verrichten ook veel vrouwen de arbeid en die worden goed behandeld.
In Nederland zijn tot nu toe ruim twintig juweliers aangesloten bij fairmined, waarvan twee in Gouda: edelsmid Femke Boschker aan de Lange Groenendaal en Edelsmederij Laurora aan de Lange Tiendeweg. Beide juweliers zijn ook deelnemer van Faitrade Gouda. Ook juwelier Jos aan de Lange Tiendeweg gebruikt geen fout goud en is ook deelnemer aan Fairtrade.
Femke Boschker is blij dat dit onderwerp meer aandacht krijgt. “Hopelijk draagt het bij aan de bewustwording van consumenten. Dat mensen gaan nadenken hoe het eerlijker kan voor de mijnwerkers.
Ook het artikel in de Volkskrant concludeert, dat er wel wat aan te doen is door het consumentenbewustzijn te vergroten. Consumentendruk kan helpen om de strijd met fout goud aan te gaan. Fairtrade Gouda vlijt zich met de gedachte dat zij daar een klein steentje aan kan bijdragen.